Dyskryminacja i mobbing to pojęcia odnoszące się do dwóch różnych zjawisk. Mimo to, wielu ludzi błędnie stawia między nimi znak równości. Sprawdź, jakie są cechy charakterystyczne dyskryminacji i mobbingu oraz jak można je zidentyfikować.
Mobbing: co to jest?
Mobbing w pracy to zjawisko polegające na stosowaniu przemocy psychicznej wobec podwładnego lub współpracownika. Przejawia się ono najczęściej uporczywym nękaniem i zastraszaniem w celu obniżenia poczucia przydatności zawodowej pracownika, poniżenia go, ośmieszenia, izolowania lub wyeliminowania z zespołu. Najczęstszymi taktykami stosowanymi przez mobberów są:
- izolowanie – polega na spychaniu pracownika na boczny tor, niedopuszczaniu go do głosu, utrudnianiu komunikacji z zespołem, traktowaniu jak powietrze, ograniczaniu dostępu do pomieszczeń służbowych. Współpracownicy są nakłaniani przez mobbera do celowego ignorowania danej osoby, pomijania jej w planach integracyjnych i traktowania jak niepotrzebnego elementu zespołu;
- upokarzanie – mobber wykorzystuje niemal każdą okazję do ośmieszenia i zmniejszenia poczucia własnej wartości swojej ofiary. Stosuje on wobec niej obraźliwe gesty, opowiada nieodpowiednie żarty, publicznie krytykuje jej wygląd lub zachowanie;
Doświadczasz mobbingu? Wypowiedz się na ten temat na forum dla pracownika
- pomniejszanie kompetencji – polega ona na pomniejszaniu osiągnięć danego pracownika, bezpodstawnej krytyce, obwinianiu za niepowodzenia, z którymi nie miał nic wspólnego, a także przydzielaniu mu zadań poniżej kompetencji z sugestią, że i tak sobie nie poradzi;
- utrudnianie wykonywania pracy – mobberzy często stosują tę technikę w celu doprowadzenia do zwolnienia ich ofiary. Polega ona na celowym utrudnianiu dostępu do informacji oraz ciągłym wprowadzaniu w błąd. Osoba mobbingowana otrzymuje zadania nieodpowiednie do swoich kompetencji, jest nadmiernie kontrolowana, zarzucana obowiązkami oraz obarczona odpowiedzialnością za niepowodzenia.
- zastraszanie – ten przykład mobbingu jest bezpośredni i łatwy do zauważenia. Mobber straszy ofiarę zwolnieniem z pracy, obcina jej premię, zabrania robienia przerw, nie przyznaje podwyżek oraz zmusza do zostawania po godzinach.
Mobbing w pracy może być kierowany w stronę pracownika, który znajduje się na niższym stanowisku niż mobber, jednak nierzadko zdarza się, że mobber i jego ofiara są na tym samym poziomie w hierarchii organizacji.
Dyskryminacja w pracy – jak ją rozpoznać?
Dyskryminacja w pracy polega na nierównym traktowaniu pracowników zakresie nawiązywania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, rozwiązywania stosunku pracy, dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych i awansowania ze względu na konkretne cechy, np. płeć, wiek, narodowość, rasę, religię, niepełnosprawność, przekonania polityczne czy orientację seksualną. Dyskryminacja może dotyczyć jednego pracownika lub całej grupy, np. wszystkich kobiet w zakładzie pracy.
Mobbing a dyskryminacja – podobieństwa i różnice
Granica między mobbingiem a dyskryminacją jest bardzo cienka, dlatego te dwa pojęcia często są mylone lub błędnie używane jako synonimy. Warto jednak wiedzieć, że między dyskryminacją a mobbingiem zachodzi wiele różnic. Mobbing jest działaniem uporczywym i długotrwałym oraz nie odnosi się do cechy prawnie chronionej. Dyskryminacja może być jednorazowa i odbywa się ze względu na konkretną cechę np. niepełnosprawność lub płeć. W sytuacji mobbingu, osoba stawiająca zarzut musi udowodnić, że padła ofiarą mobbera. Z kolei w przypadku dyskryminacji, to pracodawca musi dowieść, że nie doszło do nierównego traktowania. W odróżnieniu od mobbingu, ochrona przed dyskryminacją zachodzi już na etapie rekrutacji. Mobbingowi towarzyszy również celowość, zaś dyskryminacji – nie.